Şanıka Phepugi
Beno, nêbeno rocê jü dewe de mae ra sêy wae be bıraê ra benê. Piê nina reyna zewecino. Ni zewacê piê xo ser zaf benê şa. Hên guman kenê ke demariye ninarê wairêni kena, cırê bena sıtare.
Hama, dêmariya nina zaf cênikê de zerreteng u çikhote bena. Xızmet u azeta ina xorê bar vinena. Nêwazena ke çiyê ninade bare kero. Ebe fend u dubara fıkırina ke ninara raxelesiyo. Rocê de usari thurıkê de khan cêna xo dest, bınê thurıki qule/lone kena, dana be wa u bıray dest, vana:
– Şorê şirıkanê kengera arê dê, thurıki pır kerê, biarê!
Ni wa u bıray dewe ra vecinê hetê axpin u hegaa ser şonê. Wae pila, xilçıke/phiz a cêna xo dest, şirıka a vecena, dana bıraê xo. Bıra şirıkê ke wae dê cı, keno zerrê thurıki, erzeno xo phişti.
A vecena, dana bıraê xo dest; o erzeno zerrê thurıki. Ebe na qeyde xêle şirıkanê kengera danê arê. Xêlê ki waxt viyarnenê ra, qefelinê; benê vêşan, benê têşan. Raştê iniyê benê, Wae vana:
– Bıra!, bê ma ni ini sera tenê raarasime. Guman kena ke ma xêle şiriki dê arê! Hem ağwe bışımime, hem ki taê şirıka burime.
Bıra vano:
– Hêya waê, ez ki qefeliya. Bê ita raarasime.
Hurdemêna pia ağwa ini ra dest u paanê xo şünê, nişenê ro. Wae thurıki kenê ya ke tenê şirıka burê. Têy nia dana ke thawa tede çino. Tersanê dêmariye ra hêrs bena, vacina bıraê xode, vana:
– Nê bıra, çêvêşaê, to handê şirıki se kerdi, se werdi qedenay?
Bıra zaf kuno xo ver, vano:
– Waê to şirıki veti, day mı. Mı jü be jü êşti zerrê thurıki. Wad bo, heq bo, pir bo ke mı şirıki nêwerdi. Tınêvana ez hande şirıka se buri, bıqedêni?
Cırê ziyar u diyara dekerneno; hama wae inam nêkena, peyniye de teseliya xo ke waa xora bırina, vano:
– Ez se vaci ki tı inam nêkena. Bê, xilçıke bıcê xo dest, zerrê mı raqlaşne, têy nia de! Ebe çımanê xo bıvine, hela mı şirıki werdê, ya ki nêwerdê!
Wae, o hêrs ra xilçıke cêno xo dest, zerrê bıraê xo qılaşnena ra, têy nia dana ke, jü şirık ra qeyr thawa tede çino. Tınêvana têde şirıki qula thurıki ra gınê waro. Endi fam kena ke bıray şirıki nêwerdê, vana:
– Bıra, vatena to raşta, bınê thurıki dıriyae biyo, têde cıra gınê waro. Urze, ma reyna şime şirıka arê dime.
Bıray ra ke veng nêvecino, bena çewt, dest kuna pa, şanena ra; se kena nêkena bıra caê xora nêlewino. Hona fam kena ke bıraê xo sebeta dı-hirê şirıka kişto. Dina xo bena tari, nêzanena ke se bıkero. Nişena ro, meyitê bıraê xo sero berbena, zibena, şüara vana. Teseliya xo ke kuna, uca cırê mezelê kınena, bıraê xo dana we. Dest u paanê xo keno xo ver, hetê dewe de nia dana. Lıngê xo nêcênê ke şoro dewe. Xoxode vana:
– Ez ke şori dewe, mıra bıraê mı persenê. Ez ebe senê rü ra vaci ke mı bıraê xo sebeta dı-hirê şirıka kişto!
Xo çarnena re ziyar u diyara, heq ra mınete kena:
– Ya ziyar u diyari, ya heq!, şımara kena rıca u mınete, mı ni derdi ra raxelesne. Mırê bêrê rame; mı teyr kerê ke ez fırr di, ko be ko bıfeteli, gılê dar u beri ra roni, serba ni derdê xuyê gırani bınali, bıwani…
Vanê, Heq cırê êno rame, xaftla perri nişenê herm u doşa ra, bena theyr, kuna thonê phepugi. Awa, nawa usar be usar fırr dana, nişena gılê dar u beri be kemer u kuçi ra, derdê bıraê xorê wanena:
Phepo! Kheko!
Kami kişt? Mı kişt!
Kami şüt? Mı şüt!
Kami pişt? Mı pişt!
Wıy lımın phepo! Wıy lımın kheko!..
13.12.2018
Arekerdoğ: Xal Çelker
Qeseykerdoğ: Ap Rızaê Kosi
Waxt, Ca: 1991, Estemol-Pulêmuriye
Resm: www.caroline-ronnefeldt.de/2016/04/21/kuckuck/
Sebeta Khurmaci gıre de nia de: http://dersimmeclisi.com/kr/?p=166&preview=true